Wapń odgrywa niezwykle ważną rolę w rozwoju dziecka, jest bowiem niezbędny do budowania zębów i masy kostnej. Uczestniczy w krzepnięciu krwi, reguluje pracę serca i nerek oraz wydzielanie hormonów. Stymuluje też układ odpornościowy, wspomaga przyswajanie witaminy B12. Konsekwencją niedoboru wapnia jest spowolnienie wzrostu malucha i słaba mineralizacja kośćca, co z kolei prowadzi do powstawania wad postawy ciała i krzywicy. Co jeszcze warto wiedzieć o znaczeniu wapnia w funkcjonowaniu organizmu człowieka?
Wapń (Ca) jest głównym składnikiem mineralnym w organizmie człowieka. Około 99% tego pierwiastka, który jest podstawowym składnikiem budulcowym znajduje się w kościach i zębach. Pozostała ilość tego makroelementu zawarta jest w tkankach miękkich oraz w płynach ustrojowych – wyjaśnia nasz rozmówca ze Spółdzielni Mleczarskiej ROTR w Rypinie.
Wapń w diecie niemowląt
Największe zapotrzebowanie na wapń wykazują niemowlęta, czyli dzieci do 1 roku życia. W tym czasie źródłem tego pierwiastka jest zazwyczaj mleko matki, dlatego tak ważne jest, by cennego minerału nie zabrakło również w jej diecie. Oznacza to, że kobiety ciężarne i karmiące matki powinny dbać o to, by w ich diecie znajdowało się mleko i jego przetwory.
Według Instytutu Żywności i Żywienia młode mamy powinny dostarczać sobie około 1600 mg wapnia z diety, lub jeżeli nie jest to możliwe to w postaci suplementów.
Wapń w diecie starszych dzieci
Zapotrzebowanie na wapń u dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym wciąż jest bardzo duże. W wieku 2-8 lat należy zachowywać dodatni bilans wapnia, co oznacza, że we krwi powinno być zawsze więcej tego pierwiastka, niż organizm jest w stanie zużyć i wydalić z moczem. Do prawidłowego rozwoju dziecka, w ciągu doby jego organizm powinien otrzymywać około 800-1000 mg Ca.
W okresie dojrzewania, zwiększone zapotrzebowanie na wapń wynika ze wzmożonej pracy układu hormonalnego, co łączy się ze wzrostem przyswajalności Ca i przyspieszonym wzrostem kości. W tym czasie codzienna dieta opierająca się m.in. na przetworach mlecznych powinna dostarczać młodej osobie ok 1300 – 1500 mg wapnia.
Niedobory wapnia u dziecka
Niedobór wapnia w organizmie jest najczęstszą przyczyną nieprawidłowości w rozwoju objawiających się deformacjami kości. Pozbawione odpowiedniej dawki tego makroelementu dzieci cierpią na krzywicę, wczesną próchnicę i rozwijają się u nich wady postawy. Problemem może być nie tylko zbyt uboga w wapń dieta, ale także ograniczenie jego wchłaniania, powodowane najczęściej niedoborem witaminy D.
Przy przewlekłym stanie niedoboru wapnia i witaminy D możemy obawiać się trwałego zniekształcenia kręgosłupa oraz osłabienia ogólnego funkcjonowania układu ruchowego. Konsekwencje mogą być długotrwałe, ponieważ niewłaściwa mineralizacja kości na etapie rozwoju organizmu skutkuje przyspieszonym postępowaniem osteoporozy w wieku podeszłym. Długotrwały niedobór wapnia w diecie dzieci i młodzieży może objawiać się również późnym ząbkowaniem i chodzeniem, nadmierną płaczliwością w nocy, nadmierną potliwością oraz prowadzić do skrzywienia kręgosłupa i kończyn dolnych.
Jednak rola wapnia nie kończy się na budowaniu kośćca. Ca odgrywa ważną rolę w wielu innych procesach biochemicznych i fizjologicznych. Jest on niezbędny m.in. do regulacji siły skurczu mięśni, prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego i immunologicznego. Wapń służy również aktywizacji rozmaitych hormonów i enzymów w organizmie człowieka oraz normalizuje pracę układu krzepliwości krwi.
