Prawidłowe funkcjonowanie narządu wzroku zależy od wielu czynników. Jednym z nich jest dieta bogata w warzywa, owoce i ryby morskie. Codzienny jadłospis powinien zapewniać odpowiednią podaż witamin, składników mineralnych i karetonoidów, zwłaszcza luteiny i zeaksantyny – dwóch ksantofili, które odgrywają istotną rolę w profilaktyce chorób oczu, takich jak zwyrodnienie plamki żółtej i zaćma. Jeśli nie można dostarczać ich z pożywieniem, należy zadbać o stosowną suplementację. (1,2,3)
Od czego zależy prawidłowa praca narządu wzroku?
Na prawidłową pracę narządu wzroku wpływają warunki pracy przy komputerze. Należy zadbać m.in. o właściwe oświetlenie, pamiętać o robieniu aktywnych przerw w pracy i zachowywać bezpieczną odległość od monitora (co najmniej 70 centymetrów). Nie wolno rezygnować z profilaktycznych badań okulistycznych. (2)
Dieta, która wspiera funkcjonowanie narządu wzroku i zapobiega chorobom oczu, powinna dostarczać szereg witamin, minerałów i innych związków o właściwościach antyoksydacyjnych, które wykazują działanie protekcyjne w stosunku do siatkówki. (2,3)
Codzienny jadłospis powinien uwzględniać karetonoidy, zwłaszcza luteinę i zeaksantynę. Te ksantofile występują wyłącznie w produktach pochodzenia roślinnego – to im rośliny zawdzięczają swoją barwę (luteinę i zeaksantynę zawierają m.in. szpinak, liście pietruszki i brokuły). Związki te w ludzkim organizmie pełnią jednocześnie rolę przeciwutleniaczy i podstawowych barwników plamki żółtej, czyli centralnej części siatkówki, od której zależy widzenie centralne i najwyższa ostrość wzroku. Luteina i zeaksantyna działają jak filtr, który pochłania promieniowanie UVA i UVB (szkodliwe dla oczu). Karetonoidy te stosuje się w ramach profilaktyki chorób oczu, które mają związek z degeneracją plamki żółtej i zmianami wolnorodnikowymi siatkówki. W konsekwencji luteina i zeaksantyna zapobiegają m.in. zwyrodnieniu plamki żółtej i zaćmie. (1,3)
Witaminy, minerały i kwasy tłuszczowe dla zdrowych oczu
Poprawne widzenie zależy od obecności kwasów tłuszczowych omega-3 w diecie, a zwłaszcza EPA i DHA, które stanowią element strukturalny błon komórkowych i wspierają prawidłowy przebieg wielu procesów fizjologicznych. Kwasy te odpowiadają za funkcjonowanie centralnego układu nerwowego i narządu wzroku, wpływają m.in. na ostrość widzenia. Do dobrych źródeł EPA i DHA należą tłuste ryby morskie, oleje roślinne i orzechy. (3,4)
Na funkcjonowanie narządu wzroku wpływa również prawidłowa podaż witamin z dietą, w tym witaminy C (obecnej w cytrusach, winogronach, porzeczkach, szparagach), witaminy E (w olejach roślinnych, kiełkach pszenicy, migdałach, orzechach), a także selenu (w rybach, owocach morza, warzywach strączkowych), cynku (w ciemnym pieczywie, grubych kaszach, nasionach roślin strączkowych) oraz miedzi (w kakao, pestkach dyni, nasionach słonecznika, orzechach laskowych). (3,5)
Jeśli nie można dostarczyć organizmowi zalecanych ilości niezbędnych substancji z dietą, należy stosować suplementację. Lutezan to preparat, który zawiera ekstrakty roślinne bogate w związki przeciwutleniające, witaminy C i E, luteinę, zeaksantynę, cynk, selen, miedź. (6)
Jak zbilansować dietę, aby dostarczyć jej wszystko co niezbędne dla oczu? >>
1. Szostak W. B., Szostak-Węgierek D. Żywienie w profilaktyce zwyrodnienia plamki żółtej. Prz Lek. 2008;65(6):308-311
2. Krawczyk K. Jak dbać o wzrok? http://okulistyka.mp.pl/zdroweoczy/151481,jak-dbac-o-wzrok Data dostępu: 29.05.2017
3. Pogrzebielski A. Czy dieta ma wpływ na wzrok? http://dieta.mp.pl/lista/83193,czy-dieta-ma-wplyw-na-wzrok Data dostępu: 29.05.2017
4. Kolanowski W. Funkcje i przemiany metaboliczne wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 w organizmie człowieka. Bromat. Chem. Toksykol. 46;2013(3):267-278
5. Przygoda M. Miedź. http://dieta.mp.pl/zasady/74609,miedz Data dostępu: 29.05.2017
6. Lutezan (preparat złożony) – kapsułki. https://bazalekow.mp.pl/lek/89155,Lutezan-kapsulki Data dostępu: 29.05.2017
